229. rocznica Konstytucji 3 Maja. W Zawidowie symbolicznie

Bez przemówień, patriotycznych występów, sztandarów i oficjalnego przemarszu mieszkańców pod pomnik na Placu Zwycięstwa w Zawidowie. Symboliczny charakter przybrały tegoroczne obchody święta uchwalenia Konstytucji 3 Maja.

Z powodu stanu epidemicznego w Polsce oficjalne uroczystości związane z 229. rocznicą uchwalenia Konstytucji 3 Maja odwołano większość państwowych uroczystości w cały kraju.

Zawidowskie obchody miały charakter symboliczny. W sobotę w kościele parafialnym odbyła się msza święta w intencji Ojczyzny. Natomiast w niedzielę kwiaty pod pomnikiem na Placu Zwycięstwa złożyli Burmistrz Miasta, Robert Łężny oraz przewodniczący Rady Miejskiej, Rafał Ryż

Konstytucja, rodzajem obywatelskiego katechizmu

Konstytucja należy do tego rodzaju dokumentów najwyższej wagi państwowej, którego duch, jeszcze bardziej, niż litera jest fundamentem układania relacji Państwa i Obywatela. Te relacje siłą rzeczy zapisywane są w Konstytucji w  paragrafach prawa, ale przecież nie paragrafy, a praktyka czyni Konstytucję ważną i obecną w naszym życiu.

To jest rodzaj katechizmu dla wszystkich ludzi żyjących w kraju, niezależnie od ich przekonań.

Tak jak nie mówimy o fundamencie własnego domu, nie przekonujemy nikogo, że jest trwały i solidny, i że gwarantuje nam spokojny sen i spokojny dzień, tak nie mówimy o Konstytucji, która w życiu publicznym jest gwarantem tego samego. 

Przypomnijmy, jak się rodziła.

„Uchwalenie Konstytucji 3 maja” – obraz Jana Matejki, 1891.

3 maja 1791 roku Sejm Czteroletni przyjął ustawę rządową, która do dziś nazywana jest Konstytucją 3 Maja powszechnie uważana jest za pierwszą w Europie i drugą na świecie nowoczesną ustawę regulującą ustrój prawny, obowiązki obywateli oraz organizację władz państwowych.

Sesja, podczas której uchwalona została Konstytucja odbyła się na Zamku Królewskim w Warszawie. 3 maja 1791 roku w Sali Senatorskiej tłumnie zebrali się senatorowie oraz posłowie (łącznie ok. 500 osób). Król Stanisław August Poniatowski przemawiał tego wieczoru trzykrotnie. 

Poniatowski mówił, że dawny ustrój musi zostać naprawiony. Gdy po raz czwarty podniósł rękę, aby zasygnalizować, że chce zabrać głos – zebrani przypadkowo odebrali ten gest, jako przyjęcie dokumentu przez aklamację. Rozległy się okrzyki: „Wiwat Król! Wiwat Konstytucja!”. Król złożył od razu przysięgę na Ustawę Rządową.

Konstytucja z 3 maja 1791 roku, przede wszystkim, wprowadziła jedność państwa. Oznaczało to, że w kraju miał być jeden rząd, skarb oraz armia. W pierwszym artykule dokumentu określono też dominującą rolę religii katolickiej. Kolejne artykułu stanowiły także o ważności szlachty oraz mieszczaństwa, a także opisywały poddaństwo chłopów wobec szlachty.

Konstytucja wprowadziła również trójpodział władzy. Władza ustawodawcza spoczywała na dwuizbowym parlamencie (Sejm i Senat), funkcja wykonawcza przypadała królowi oraz rządowi, a rola sądownicza została powierzona niezależnym trybunałom.

Konstytucja straciła znaczenie po zaledwie 14 miesiącach, już 24 lipca 1792 roku. Wtedy to Stanisław August Poniatowski przystąpił do konfederacji targowickiej. W 1793 roku przestała obowiązywać jako akt prawny. Dopiero 30 kwietnia 1990 roku Święto Narodowe Trzeciego Maja i w ten sposób wróciła tradycja sięgająca roku 1791.

Skip to content