Ciekawostki z historii miasta: Kościół ewangelicki – największy na Górnych Łużycach
W roku 1380 obok zawidowskiego rynku wzniesiono niewielki kościółek pw. Najświętszej Marii Panny, jako filia istniejącego już kościoła na wzgórzu św. Michała. W czasie najazdu Husytów na miasto oba kościoły zostały doszczętnie zniszczone. Szybko jednak ruszyła odbudowa kościoła filialnego, który z czasem wyrósł do rangi kościoła parafialnego i jednego z największych obiektów sakralnych na Górnych Łużycach.
Do kościoła poza Zawidowem przynależał także Stary Zawidów, Bierna, Wrociszów Górny i Dolny, a w późniejszym czasie także Habartice. W 1590 roku zapadała decyzja o rozbudowie obiektu, został więc poszerzony i wzbogacony o kolejny element budowlany – wieżę, na której zamontowano pierwszy zegar w 1652 r. Kościół ten posiadał 927 miejsc siedzących. Następna przebudowa rozpoczęła się 10 marca 1776 roku. Wyburzono wschodnią część gotycką, a zachodnią poszerzono. Wybudowano także nową wieżę, tę która zachowała się do czasów współczesnych.
Dwie empory i przestronna nawa dały 1228 miejsc siedzących! W kościele znajdował się gotycki ołtarz, który odnowiono w 1843 r., barokowy krucyfiks, kazalnica, chrzcielnica oraz organy. W 1822 roku na wieży kościoła zmieniono gałkę iglicy, którą ponownie odnowiono i założono 12 sierpnia 1899. Znajdowały się w niej ryciny przedstawiające Zawidów z początku XIX w. W 1908 roku nastąpiła przebudowa wnętrza świątyni. Kościół ten posiadał trzy dzwony: z XV wieku, z 1596 r. i 1738 r. Dzwony kościoła dotrwały do roku 1942, po czym skonfiskowano je na potrzeby armii niemieckiej. W roku 1879 malarz Ulke wykonał witraże dla kościoła. Od 1926 roku kościół posiadał ogrzewanie elektryczne oraz elektryczne podgrzewanie nóg.
Po II wojnie światowej budowla zaczęła popadać w ruinę. Korpus kościoła wyburzono w 1972 roku pozostawiając jedynie wieżę. Wraz z likwidacją kościoła zlikwidowano nekropolię w otoczeniu kościoła z roku 1831, na której znajdowało się wiele nagrobków znakomitych mieszkańców miasta, pastorów, okolicznej szlachty i członków rodów panujących w posiadłości. W latach 80-tych ubiegłego stulecia nieznani sprawcy dokonali zniszczenia i grabieży zawartości iglicy. W kolejnych latach wieża groziła zawaleniem. W latach 2001-2002 odrestaurowano ją zgodnie z pierwowzorem.
Po renowacji wieża znów stała się symbolem Zawidowa. Można sprawdzić na niej aktualny czas. Nowe zegary zamontowano w 2005 roku. Udało się odtworzyć dźwięk dzwonów z prywatnych nagrań byłych mieszkańców Zawidowa.
